ผีอำหรือSleep Paralysisเกิดจากอะไร?

 

คำว่า Sleep Paralysis เป็นคำกว้างๆใช้เพื่อบรรยายอาการหลายๆชนิดแต่โดยส่วนมากมักจะเกี่ยวข้องกับประสบการณ์ที่เราตื่นตัวในขณะที่เรานอนหลับหรือตื่นขึ้นมาในจุดที่เรากำลังจะเข้าสู่การนอนหลับทำให้เกิดความรู้สึกว่าร่างกายเราเป็นอัมพาตและไม่สามารถขยับร่างกายได้ซึ่งอาการที่ตามมาด้วยอาจจะเป็นการเห็นภาพหลอน,ความกลัว,และความรู้สึกถึงแรงกดบริเวณหน้าอก

ในการนอนหลับทั่วๆไปร่างกายและสมองของผู้หลับจะค่อยๆทำงานช้าลงทำให้ผู้นั้นรู้สึกง่วงและหลับไปในที่สุดจนถึงช่วงของการหลับลึกหรือเรียกว่าช่วง NREM(Non Rapid Eye Movement) ก่อนที่จะกลับมาวนกลับมาสู่วัฏจักรช่วงที่ร่างกายเรากลับมาทำงานอีกครั้งในช่วงที่เรียกว่า REM(Rapid Eye Movement) ในช่วงREMนี้เองที่ความฝันมักจะเกิดขึ้นซึ่งกินเวลาประมาณ1.5-2ชั่วโมงต่อครั้งและจะเกิดขึ้นซ้ำๆหลายครั้งระหว่างที่เรานอนหลับ

ซึ่งในช่วงที่เข้าสู่REMนี้สมองของเราจะหยุดการทำงานและปล่อยสารสื่อประสาทเพื่อที่จะชักนำให้ร่างกายเข้าสู่ระยะการเป็นอัมพาต เป็นช่วงที่เราจะไม่สามารถขยับร่างกายของเราได้ซึ่งทำให้เมื่อเราฝันร่างกายเราจึงไม่ขยับตามในฝัน ในการนอนหลับปกติอาการอัมพาตนี้จะหายไปเมื่อผู้หลับกำลังจะตื่น แต่อย่างไรก็ตามบางครั้งกระบวนการนี้อาจจะเกิดความผิดพลาดหรือเกิดขึ้นผิดจังหวะทำให้ตัวผู้หลับนั้นรู้สึกตื่นตัวขึ้นมาในขณะที่ร่างกายยังคงเป็นอัมพาตอยู่ ในบางกรณีการเกิดเหตุการณ์เช่นนี้อาจจะทำให้ผู้ที่เป็นรู้สึกกลัวจนเชื่อมโยงไปถึงการเห็นภาพหลอน ซึ่งอาการผีอำนี้มักจะเป็นอาการทั่วไปของผู้ที่ป่วยเป็นโรคลมหลับหรือโรคที่เกิดจากภาวะง่วงเกิน แต่อย่างไรก็ตามอาการผีอำก็เกิดกับบุคคลทั่วๆไปด้วยเช่นกัน

อาการที่เกิดขึ้นเมื่อเกิดอาการผีอำ(Sleep Paralysis)

1.การรู้สึกตัวหรือการตื่นขึ้นมาจากการหลับ: ผู้ที่เป็นรายงานว่ารู้สึกตัวและมีสติในขณะที่เกิดอาการผีอำ ไม่ใช่ฝันแต่อย่างใด
2.การรับรู้ถึงสิ่งรอบข้างได้อย่างชัดเจน: เราสามารถรับรู้ถึงสิ่งของที่อยู่รอบๆตัวเราได้อย่างชัดเจน
3.การขยับเขยื้อนร่างกายไม่ได้: อาการอัมพาตเป็นอาการหลักที่เกิดขึ้น
4.ความรู้สึกกลัวและตื่นตระหนก: ความรู้สึกที่เราไม่สามารถควบคุมร่างกายให้ขยับหรือไม่สามารถเปล่งเสียงได้ทำให้เรารู้สึกกลัวเพราะเราอาจเชื่อโยงมันกับความตาย
5.การรู้สึกถึงการมีอยู่ของบางสิ่ง: เราอาจจะรู้สึกถึงการมีอยู่ของบางสิ่งที่ชั่วร้ายในห้องของเราเมื่อเกิดอาการผีอำ
6.รู้สึกหนักตรงหน้าอกเหมือนโดนกดทับ: ความรู้สึกถึงน้ำหนักที่กดลงตรงหน้าอกของเรา
7.หายใจลำบาก: อาจจะเกิดขึ้นพร้อมกับอาการหนักหน้าอก
8.การนอนหงาย: ผุ้ที่เกิดอาการผีอำส่วนมากมักจะเกิดขึ้นเมื่อเรานอนหงายซึ่งจากการวิจัยพบว่าคนทั่วไปมักจะนอนไม่หลับจากการนอนท่านี้
9.การรับรู้หรือสัมผัสอื่นๆที่ไม่ปกติ: อาจจะเกิดอาการอื่นๆตามมาเช่นการเห็นภาพหลอน,ได้ยินเสียงหรือกลิ่นแปลกๆ

การรักษา

• คำแนะนำที่ดีที่สุดน่าจะเป็นการที่รักษาเวลานอนหรือรูปแบบการนอนให้ได้ตามมาตรฐานปกติเนื่องจากการวิจัยพบการการนอนหลับหรือตื่นผิดเวลามักจะกระตุ้นอาการผีอำ
• การหลีกเลี่ยงคาเฟอีนและแอลกอฮอก่อนที่จะเข้านอนหรือใกล้เวลาเข้านอน
• การหลีกเลี่ยงการนอนหงายก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยลดอัตราการเกิดอาการ
• ผู้ที่เคยประสบกับอาการผีอำแนะนำว่าการอยู่นิ่งๆและอย่างตื่นตกใจเป็นสิ่งสำคัญ โดยให้เข้าใจสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นว่ามันเกิดจากการที่ร่างกายยังไม่ตื่นตัว พยายามผ่อนคลายและหายใจลึกๆจะสามารถช่วยลดระยะเวลาหรือความหนักของอาการได้
• สำหรับบางคนที่สามารถควบคุมการหายใจได้อาจจะลองกลั้นหายใจสั้นๆสักระยะเพื่อกระตุ้นร่างกายให้ตื่นตัว
• การพยายามขยับกล้ามเนื้อส่วนต่างๆให้เกิดการขยับของร่างกายเพียงเล็กน้อยอาจจะช่วยให้เราพ้นจากภาวะอาการผีอำได้เช่นกัน

ภาพวาดน้ำมันชื่อ The Nightmare ของ Henry Fuseli อาจจะเป็นภาพที่สามารถสื่อถึงความรู้สึกหรืออาการผีอำได้อย่างดีเลยทีเดียว

 

ที่มา:Thesleepparalysisproject
เรียบเรียง: SignorScience